Trong vài năm trở lại đây, thế hệ Gen Z – những người sinh từ khoảng 1997 đến 2012 – bắt đầu bước vào hành trình làm cha mẹ. Khác với các thế hệ trước, ba mẹ Gen Z mang đến một làn gió mới trong cách nuôi dạy con: hiện đại, linh hoạt và đầy thấu hiểu. Lớn lên trong thời đại công nghệ bùng nổ, họ không chỉ tiếp cận thông tin nhanh chóng mà còn sẵn sàng áp dụng kiến thức từ nhiều nguồn – từ sách, podcast, mạng xã hội cho đến những khóa học trực tuyến – để nuôi con một cách khoa học hơn.

Không còn là những người cha, người mẹ nghiêm khắc và áp đặt, ba mẹ Gen Z chọn cách đồng hành cùng con cái bằng sự tôn trọng, lắng nghe và sẻ chia. Họ coi con là một cá thể độc lập, có tiếng nói riêng và quyền được bày tỏ cảm xúc. Họ tin rằng nuôi dạy con không phải là việc “nắn” cho con vào khuôn, mà là quá trình khám phá và phát triển cùng nhau.

Với tư duy cởi mở, nhạy bén và gần gũi, ba mẹ Gen Z đang từng bước xây dựng một thế hệ trẻ tự tin, hạnh phúc và biết yêu thương. Phong cách nuôi con hiện đại với ba giá trị cốt lõi – Tôn trọng, Lắng nghe và Đồng hành – chính là kim chỉ nam của những người làm cha mẹ trong kỷ nguyên số.

1.Đặc điểm nổi bật của ba mẹ gen Z

1.1. Tiếp cận thông tin nhanh

Lớn lên trong thời đại bùng nổ thông tin, ba mẹ Gen Z có khả năng tiếp cận và chọn lọc kiến thức một cách linh hoạt và chủ động. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, họ có thể nghe podcast về tâm lý trẻ em khi đang nấu ăn, đọc blog chia sẻ kinh nghiệm nuôi con trước khi đi ngủ, hoặc xem video hướng dẫn xử lý cơn giận của trẻ nhỏ ngay tại siêu thị. Nhờ vậy, việc học cách làm cha mẹ không còn gói gọn trong những cuốn sách dày cộm hay các buổi tư vấn cố định, mà trở thành một hành trình phát triển bản thân song song với quá trình nuôi dạy con. Ba mẹ Gen Z cũng thường xuyên trao đổi kinh nghiệm trên các hội nhóm online, không ngần ngại hỏi – đáp, chia sẻ thật lòng những trải nghiệm làm cha mẹ. Việc cập nhật liên tục các xu hướng và phương pháp nuôi dạy con mới giúp họ luôn trong tâm thế sẵn sàng, linh hoạt và thích nghi tốt với từng giai đoạn phát triển của trẻ.

1.2. Coi trọng cảm xúc và phát triển cá nhân của trẻ

Không chỉ tập trung vào kết quả học tập hay hành vi bên ngoài, ba mẹ Gen Z đặc biệt quan tâm đến thế giới cảm xúc và sự phát triển cá nhân của con. Họ hiểu rằng mỗi đứa trẻ đều có nhịp phát triển riêng, nhu cầu riêng và cảm xúc riêng đáng được tôn trọng. Thay vì nói “Đừng khóc nữa!” hay “Con phải giỏi như bạn A!”, ba mẹ Gen Z học cách thấu hiểu cảm xúc của con, khuyến khích con chia sẻ và đồng hành cùng con vượt qua những khó khăn nội tâm. Họ đề cao việc giúp con hiểu bản thân, học cách tự điều chỉnh cảm xúc, tự tin thể hiện chính mình – từ đó hình thành nên những cá nhân mạnh mẽ và độc lập. Với cách tiếp cận này, ba mẹ Gen Z không chỉ nuôi một đứa trẻ “ngoan” mà còn nuôi dưỡng một con người hạnh phúc, có lòng tự trọng và khả năng sống cân bằng trong xã hội hiện đại.

1.3. Có xu hướng chữa lành tổn thương từ cách nuôi dạy cũ để trở thành ba mẹ tốt hơn

Một điểm đáng chú ý ở ba mẹ Gen Z là họ nhận thức rõ về những ảnh hưởng từ cách nuôi dạy trong quá khứ – nơi mà tiếng roi, lời mắng hay sự kiểm soát thường được xem là bình thường. Nhiều người trong số họ từng là “nạn nhân” của những phương pháp giáo dục cứng nhắc, thiếu cảm thông. Chính vì vậy, ba mẹ Gen Z không ngừng tìm cách “chữa lành” cho chính mình trước khi áp dụng một phương pháp nuôi con mới. Họ chủ động học về tâm lý trẻ em, về kỹ năng giao tiếp không bạo lực, và xây dựng lại mối quan hệ tích cực giữa cha mẹ và con cái. Trong hành trình làm cha mẹ, Gen Z không ngần ngại đối diện với tổn thương cũ, học cách buông bỏ, tha thứ và chuyển hóa để trở thành một người đồng hành tử tế với con. Đây không chỉ là một nỗ lực cá nhân, mà còn là một bước tiến đầy nhân văn trong văn hóa nuôi dạy trẻ tại Việt Nam hiện nay.

1.4. Ứng dụng công nghệ vào việc nuôi dạy

Khác với cha mẹ truyền thống, ba mẹ Gen Z tận dụng triệt để sức mạnh công nghệ trong hành trình nuôi con. Từ những ứng dụng theo dõi giấc ngủ, lịch tiêm chủng, chế độ dinh dưỡng, cho đến các nền tảng như YouTube Kids, Spotify hay Coursera – tất cả đều có thể trở thành trợ lý đắc lực giúp ba mẹ chủ động trong việc chăm sóc và giáo dục con. Thay vì “cấm đoán” công nghệ, ba mẹ Gen Z học cách kiểm soát và hướng dẫn con sử dụng đúng cách, đúng lúc. Họ lựa chọn nội dung phù hợp, đặt giới hạn thời gian và thậm chí cùng con tham gia các hoạt động số như học tiếng Anh qua video, chơi trò chơi phát triển tư duy, hay xem tài liệu khoa học. Nhờ đó, việc học và chơi của trẻ trở nên phong phú, thú vị mà vẫn an toàn. Sự kết hợp giữa công nghệ và giáo dục cũng phản ánh rõ nét tư duy hiện đại, chủ động và linh hoạt của ba mẹ Gen Z trong vai trò làm cha mẹ thời đại số.

2. Tôn trọng – Nền tảng sự kết nối của ba mẹ gen Z

Một trong những điểm sáng rõ nét trong phong cách nuôi con hiện đại của ba mẹ Gen Z chính là sự tôn trọng. Khác với thế hệ trước thường xem con là “trang giấy trắng” cần được vẽ lên theo ý mình, ba mẹ Gen Z nhìn nhận con như một cá thể độc lập – có suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm riêng. Họ tin rằng con xứng đáng được lắng nghe và đưa ra lựa chọn phù hợp với độ tuổi. Sự tôn trọng này không chỉ thể hiện qua lời nói mà còn hiện diện trong từng hành động nhỏ hàng ngày.

Chẳng hạn, thay vì ép con mặc bộ đồ “đẹp” theo ý người lớn, ba mẹ Gen Z sẵn sàng để con tự chọn trang phục mình thích, miễn là phù hợp với hoàn cảnh. Hoặc khi con từ chối ôm người lạ, ba mẹ không gượng ép mà tôn trọng ranh giới cơ thể của con. Họ cũng lắng nghe cả những cảm xúc tiêu cực của con như tức giận, ghen tị, sợ hãi – những điều thường bị coi nhẹ trước đây. Những hành động tưởng chừng đơn giản ấy lại góp phần nuôi dưỡng lòng tự trọng, khả năng ra quyết định và ý thức bảo vệ bản thân ở trẻ.

Tôn trọng không khiến ba mẹ “mất quyền” mà ngược lại, giúp xây dựng mối quan hệ bền chặt, tin tưởng giữa cha mẹ và con cái. Khi cảm thấy được tôn trọng, trẻ dễ tiếp nhận lời khuyên, biết điều chỉnh hành vi và phát triển nhân cách lành mạnh. Nhờ đó, con lớn lên với sự tự tin, chủ động và bản lĩnh – một nền tảng quý giá để thích nghi và thành công trong xã hội hiện đại.

3. Lắng nghe – Ba mẹ gen Z thấu hiểu để yêu thương đúng cách

Một trong những kỹ năng nuôi dạy con được ba mẹ Gen Z quan tâm và áp dụng mạnh mẽ chính là lắng nghe chủ động. Không chỉ đơn thuần là nghe con nói, mà là thật sự tập trung, hiện diện và đặt trái tim mình vào từng lời con chia sẻ. Đây là sự khác biệt rất lớn so với lối nuôi dạy truyền thống – nơi mà người lớn thường có xu hướng cắt ngang, phản bác hoặc vội vàng đánh giá cảm xúc của trẻ.

Ba mẹ Gen Z hiểu rằng trẻ em cũng có một thế giới nội tâm phong phú, với những lo âu, bối rối, niềm vui và cả những nỗi buồn rất thật. Việc lắng nghe không phán xét chính là cách để giúp con cảm thấy được tôn trọng, được thấu hiểu và được yêu thương đúng cách. Ví dụ, khi con khóc vì bị điểm kém hay cãi nhau với bạn, thay vì nói “Chuyện có gì đâu mà khóc!” hay “Phải mạnh mẽ lên chứ!”, ba mẹ chọn cách nhẹ nhàng hỏi: “Con buồn chuyện gì thế?”, rồi im lặng để con giãi bày. Sự chủ động này không chỉ giúp con bình tĩnh lại, mà còn khiến con cảm nhận rõ ràng rằng ba mẹ thực sự quan tâm đến cảm xúc của mình.

Đặc biệt, ba mẹ Gen Z cũng cố gắng tạo ra một môi trường an toàn – nơi con có thể tự do bày tỏ suy nghĩ mà không sợ bị la mắng hay đánh giá. Đó có thể là những buổi trò chuyện trước giờ ngủ, những khoảng thời gian không thiết bị điện tử, hoặc chỉ đơn giản là một cái ôm ấm áp và sự hiện diện thật sự. Khi con biết rằng “ba mẹ luôn sẵn sàng lắng nghe”, con sẽ có xu hướng mở lòng nhiều hơn, không giấu giếm và không né tránh những vấn đề khó nói.

Lắng nghe là chiếc cầu nối gắn kết cảm xúc giữa cha mẹ và con cái. Khi được lắng nghe đúng cách, con sẽ hình thành thói quen chia sẻ, biết cách gọi tên cảm xúc và xử lý chúng một cách lành mạnh. Về lâu dài, điều này còn giúp con phát triển kỹ năng giao tiếp, sự đồng cảm và khả năng xây dựng các mối quan hệ tích cực với người khác.

Với ba mẹ Gen Z, yêu con không chỉ là chăm sóc, dạy dỗ mà còn là lắng nghe để yêu thương đúng cách – một nền tảng quan trọng để con cảm thấy an toàn, tin tưởng và hạnh phúc trong suốt hành trình trưởng thành.

4. Đồng hành – Ba mẹ gen Z trở thành người bạn đáng tin cậy của con

Trong hành trình làm cha mẹ, ba mẹ Gen Z không chọn cách đứng từ xa quan sát hay kiểm soát từng bước đi của con, mà hướng tới vai trò người đồng hành – cùng con lớn lên, cùng con trải nghiệm, và trở thành điểm tựa đáng tin cậy trong mỗi giai đoạn phát triển. Họ hiểu rằng, con không cần một người “quản lý”, mà cần một người bạn lớn luôn sẵn sàng bên cạnh để hướng dẫn và sẻ chia.

Việc đồng hành không đồng nghĩa với can thiệp quá mức hay làm thay con mọi việc. Thay vào đó, ba mẹ Gen Z chọn cách hỗ trợ, lắng nghe, đặt câu hỏi gợi mở và cùng con tìm hướng giải quyết. Họ có mặt trong những khoảnh khắc quan trọng như: ngày đầu tiên con đến trường, lần đầu con gặp khó khăn trong việc học, hay khi con bắt đầu bước vào tuổi dậy thì đầy biến đổi. Sự hiện diện ấy – không áp đặt mà đầy thấu hiểu – chính là chỗ dựa vững chắc cho con trong những thời điểm dễ tổn thương nhất.

Không chỉ trong việc học, ba mẹ Gen Z còn đồng hành với con trong cả đời sống tinh thần. H-ọ sẵn sàng dành thời gian học cùng con, chơi các trò chơi con yêu thích, cùng con xem phim, đọc sách, hay đơn giản là trò chuyện mỗi ngày. Khi con gặp mâu thuẫn với bạn bè hoặc thất bại trong cuộc thi, ba mẹ không vội trách móc mà cùng con nhìn nhận vấn đề, tìm giải pháp và rút ra bài học. Qua đó, con học được cách đối mặt với thử thách một cách vững vàng và tích cực.

Sự đồng hành nhất quán và đầy yêu thương giúp xây dựng một mối quan hệ gắn kết bền chặt giữa cha mẹ và con cái. Trẻ cảm thấy được tin tưởng, được lắng nghe, và có không gian an toàn để phát triển. Lâu dài, điều này còn góp phần hình thành nền tảng giao tiếp hiệu quả, giúp con sẵn sàng chia sẻ với ba mẹ kể cả khi đã trưởng thành.

Với ba mẹ Gen Z, đồng hành không phải là “theo sát” mà là đi cùng con trên hành trình trưởng thành, để dù con bước qua bất cứ giai đoạn nào của cuộc đời, ba mẹ vẫn luôn là người bạn lớn đáng tin cậy nhất.

Tham khảo thêm: Ba mẹ Gen Z – Nuôi con thời 4.0, khác gì thế hệ trước?

5. Kết luận

Phong cách nuôi con của ba mẹ Gen Z không đơn thuần là một xu hướng hiện đại, mà còn là một bước tiến nhân văn trong giáo dục gia đình. Trong thế giới ngày càng biến động và phức tạp, cách tiếp cận dựa trên sự tôn trọng, lắng nghe và đồng hành không chỉ giúp trẻ cảm thấy an toàn, mà còn tạo nền tảng vững chắc để con phát triển toàn diện – cả về cảm xúc, trí tuệ lẫn kỹ năng sống.

Khi con được tôn trọng như một cá thể độc lập, được lắng nghe một cách chân thành và có ba mẹ luôn bên cạnh đồng hành, con sẽ lớn lên với sự tự tin, hạnh phúc và khả năng thích nghi cao với cuộc sống. Đây chính là hành trang quý giá mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng cần trên hành trình trưởng thành của mình.

Vì thế, nếu bạn là một ba mẹ Gen Z, hãy tự hào về con đường bạn đang chọn – nơi nuôi dạy không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là hành trình phát triển cùng nhau. Và nếu bạn đang bối rối giữa nhiều cách làm cha mẹ khác nhau, hãy bắt đầu thật đơn giản, bằng một câu hỏi nhẹ nhàng:

“Con nghĩ sao về điều này?”

Chính những khoảnh khắc tưởng chừng nhỏ bé đó lại có thể mở ra một thế giới kết nối – nơi yêu thương được hiểu đúng, và giáo dục bắt đầu từ sự thấu cảm.